سابقه و هدف: آموزش به بیمار باید به عنوان یکی از حقوق بیمار نگریسته شود تا رفتار مطلوب بهداشتی با سه هدف عمده حفظ و ارتقاء سلامتی و پیشگیری از بیماری، اعاده سلامتی و کمک به تطابق و سازگاری فرد حاصل گردد. پژوهش حاضر با هدف تعیین وضعیت آموزش به بیمار در دانشجویان پرستاری و پرستاران شاغل و بررسی عوامل تاثیرگذار در آن صورت گرفت.
روش بررسی: این پژوهش یک مطالعه توصیفی - مقطعی است که در آن 352 پرستار و 241 دانشجوی پرستاری بررسی شدند. روش نمونه‌گیری به صورت تصادفی طبقه‌ای و ابزار گردآوری داده‌ها، پرسش‌نامه‌ای شامل اطلاعات فردی و عوامل تاثیرگذار بود.
یافته ها: 6/65 درصد پرستاران و 1/53 درصد دانشجویان زیاد بودن تعداد بیماران، 8/62 درصد پرستاران و 5/48 درصد دانشجویان کمبود وقت پرستار، 3/56 درصد پرستاران و 6/55 درصد دانشجویان کمبود پرسنل بخش، 9/40 درصد پرستاران و 8/37 درصد دانشجویان عدم وجود وسایل کمک آموزشی، 5/29 درصد پرستاران و 2/38 درصد دانشجویان عدم همکاری و هماهنگی بین اعضاء مختلف تیم بهداشتی – درمانی، 29 درصد دانشجویان عدم اختصاص زمان معین برای آموزش به بیمار، 6/38 درصد عدم علاقه پرستار نسبت به امر آموزش، 5/36 درصد عدم حمایت مدیران پرستاری از آموزش به بیمار و 1/36 درصد کمبود آگاهی و اطلاعات پرستار نسبت به موارد آموزشی را از موانع آموزش به بیمار برشمردند. میانگین نمرات پرستاران و دانشجویان اختلاف معنی‌داری با هم داشت (001/0>p). نتیجه گیری: با توجه به نتایج پژوهش بر تلاش مشترک مسئولین، مدیران بیمارستان‌ها و دانشکده‌های پرستاری در رفع موانع و تقویت تسهیل کننده‌ها تاکید می گردد تا پرستاران ضمن کسب مهارت‌ها، علوم و دانش‌های موردنیاز در امر آموزش به بیمار، به عنوان افرادی قابل اعتماد که می‌توانند برنامه‌های آموزش به بیماران را طرح، اجرا و ارزشیابی کنند، مطرح گردند.